Sztukateria ścienna to kompozycja listew czy rozet, często dekoracyjnych, połączonych ze sobą za pomocą specjalnego kleju. Może być stosowana zarówno wewnątrz pomieszczeń, jak i na elewacji. Sztukateria ścienna to wyjątkowy element wykończenia, który był wykorzystywany już w starożytności. Harmonia wynikająca z symetrii listew sprawia, ze pomieszczania nabierają eleganckiego i wytwornego charakteru. Od samego początku sztukateria na ścianie była wykonywana z gipsu, ale obecnie znajdziesz na rynku wiele innych materiałów, z których produkowane są te listwy ozdobne. W tym artykule podpowiemy, jak wybrać odpowiedni rodzaj sztukaterii, z czym ją łączyć oraz jak samodzielnie wykonać taką ozdobę ścienną.
Sztukateria – gdzie kłaść?
Listwy sufitowe największą popularnością cieszyły się w architekturze XVIII I XIX wieku. W tym czasie na sufitach pojawiły się dekoracyjne rozety sufitowe czy misterne ornamenty. Dzisiaj takie dekoracje stosuje się głównie przy restauracji pałaców i kamienic z tamtego okresu lub w domach osób, które są miłośnikami starej, klasycznej architektury.
Listwy przysufitowe są już zdecydowanie częściej wykorzystywane w pomieszczeniach urządzonych w różnych stylach. Posiadają funkcje dekoracyjne, stanowią ładne wykończenie ściany przy suficie, ale także doskonale kamuflują brud, uszkodzenia naścienne oraz wystające kable.
Listwy ścienne dają wręcz nieograniczone możliwości dekoracji ścian i coraz powszechniej wracają do łask. Montując sztukaterię ścienną, możesz skomponować symetryczne, powtarzalne kształty na całej ścianie, podzielić ją na sekcje, wprowadzić pionowe pasy, które optycznie wydłużą przestrzeń lub stworzyć lamperię.
Listwy przypodłogowe to zdecydowanie najpopularniejszy rodzaj sztukaterii wewnętrznej. W ich przypadku funkcja dekoracyjna idzie w parze z praktycznym zastosowaniem. Listwa przypodłogowa zmniejsza podatność ściany na uszkodzenia mechaniczne, np. podczas czyszczenie podług, chroni przed brudem oraz maskuje szczelinę dylatacyjną. Na rynku dostępne są także listwy przypodłogowe oświetleniowe, które będą stanowić dyskretny lecz efektowny element dekoracyjny.
Ciekawym zabiegiem dekoracyjny jest też zastosowanie listew ozdobnych wokół drzwi. Tego typu wykończenie nada wnętrzu nieprzeciętnego charakteru i ładnie wyeksponuje drzwi. Dodatkowym elementem, który wprowadzi do pomieszczenia klasyczny styl, są portale drzwiowe.
Jeśli masz małą wprawę i obawiasz się smug powstałych w czasie malowania, wybierz wałki fazowane, które w czasie malowania nie tworzą pasków przy pracy z gęstymi farbami jednokrotnego krycia, ponieważ ich krawędzie nie są ostre, lecz zaokrąglone. Czy farba lateksowa będzie odpowiednio rozprowadzona przez wałki malarskie wykonane z gąbki? Niestety nie – są one zbyt gładkie i miękkie, przez co gęsta farba nie przylegnie dobrze do ściany. Są to produkty wykorzystywane głównie do tworzenia efektów dekoracyjnych.
Materiały listew dekoracyjnych – co wybrać?
Sztukateria ścienna jest dostępna w wielu różnych wariantach, od ozdób ściennych z gipsu po listwy drewniane. Czym charakteryzują się te materiały? Jak wybrać odpowiedni? Czytaj dalej, postaramy się rozwiać Twoje wątpliwości.
Listwy z gipsu
Jest to najstarszy materiał, z którego wykonuje się sztukaterię ścienną. W takiej formie jest dostępna również dzisiaj. Jest ona przeważnie wykonana z najwyższej jakości gipsu ceramicznego formierskiego zbrojona włóknem szklanym. Sztukateria gipsowa jest niezastąpiona zwłaszcza przy rewitalizacji zabytkowych budynków i starych kamienic, ponieważ daje możliwość odtworzenia historycznych wzór zdobienia. Niestety sztukateria z gipsu jest dosyć droga i trudna w montażu. W przypadku, kiedy chcesz stworzyć prostą kompozycję niewielkim kosztem, lepiej zdecydować się na inny rodzaj zdobienia, które opisujemy poniżej.
Listwy styropianowe
Sztukateria styropianowa z polistyrenu ekspandowanego (EPS) jest lekka, łatwa w montażu i niedroga. Występuje w wielu rozmiarach i wariantach dekoracyjnych, dlatego z pewnością znajdziesz odpowiedni dla Ciebie wzór. Warto wykorzystać ją jako listwy przysufitowe. Nie sprawdzą się jednak jako listwy ścienne i przypodłogowe z uwagi na małą odporność na uszkodzenia mechaniczne. Te listwy nie nadają się do także pomieszczeń o podwyższonej wilgotności (łazienka, strefa mokra w kuchni).
Z kolei sztukateria styropianowa wykonana z polistyren wysokiej gęstości (HDPS) jest łatwa w pielęgnacji, odporna na uderzenia, zarysowania i wilgoć. Może być użyta w łazienkach czy innych miejscach ze strefą mokrą. Warunkiem jest użycie odpowiedniego kleju, który będzie wodoodporny.
Listwy ozdobne na ścianie z poliuretanu
Jeśli szukasz produktu o lepszej jakości, wybierz listwy poliuretanowe. Są bardziej trwałe niż polistyren, charakteryzuje je bardzo dobra odporność na ścieranie i zabrudzenia oraz są wodoodporne. Za wyższą jakością idzie oczywiście większa cena.
Jeśli chodzi o udogodnienia podczas montażu, to sztukateria poliuretanowa jest mniej sztywna, dzięki czemu lepiej się układa podczas montażu. Pozwala na uzyskanie produktów o dowolnym rozmiarze, kształcie oraz z głębokimi i wyraźnymi ornamentami, co w przypadku sztukaterii polistyrenowej nie jest możliwe.
Sztukateria drewniana i listwy ścienne MDF
Sztukateria z prawdziwego drewna to pożądany element dekoracyjny, który urzeka swoją naturalnością. To doskonałe rozwiązanie do wnętrz klasycznych i eleganckich. Sztukaterie możesz wykonać z drewna sosnowego, bukowego, dębowego czy jesionowe. Dobrym zamiennikiem naturalnego drewna będą listy MDF, których zaletą jest to, że są twarde, odporne na uszkodzenia, a do tego możesz je zamówić od razu pomalowane. Wybierając listwy przypodłogowe czy do strefy mokrej, sprawdź, czy są odporne na wilgoć. Spośród wad warto wspomnieć, że listwy drewniane i te wykonane z MDF mogą się odkształcać w przeciwieństwie do listew z poliuretanu.
Sztukateria na ścianie – z czym ją łączyć?
Dekoracyjne wykończenie ścian nie musi kończyć się na skorzystaniu ze sztukaterii. Jeśli listwy ścienne posłużą Ci do stworzenia lamperii, w górnej części ściany możesz dopełnić ją, wykorzystując tapety ścienne. W jakim stylu dekoracyjnym współgra sztukateria ścienna? Wykorzystaj ją, jeśli urządzasz dom lub mieszkanie w stylu angielskim, paryskim, romantycznym, stylu glamour czy pałacowym.
Jeśli marzy Ci się inny kolor niż ten, w którym producent przygotował zakupione przez Ciebie listy, malowanie sztukaterii jest jak najbardziej możliwe! Jednak nie przesadzaj i postaw na jeden kolor. Do sztukateryjnych zdobień doskonale pasują pastelowe tony, takie jak błękit, lawenda czy pudrowy róż. Możesz jednak zdecydować się na wyraziste kolory, np. rubin czy butelkową zieleń.
Jak samemu zrobić ozdobne listwy na ścianie – szybki poradnik
Kiedy już wiesz, gdzie stosować sztukaterię, z czym ją komponować i jak wybrać odpowiednie modele, teraz przyszedł czas, aby stworzyć Twoją własną kompozycję! Poniżej przedstawiamy krótki poradnik, który Ci w tym pomoże. Przygotuj ostry nożyk, poziomicę, skrzynkę uciosową (jeśli planujesz przycinać listwy pod różnymi katami), miarę, ołówek oraz klej montażowy.
- Narysuj projekt graficzny w skali obrazujący rozstaw listew na ścianie. Bardzo ważne jest to, aby zaznaczyć w nim wszystkie elementy na stałe znajdujące się w ścianie (włączniki, kontakty itp.).
- Wymierz ściany oraz określ wymiary poszczególnych listew.
- Poziomica laserowa pomoże Ci wyznaczyć na ścianach proste linie, wzdłuż których przykleisz listwy. Jeśli jej nie posiadasz, wystarczy tradycyjna poziomica oraz ołówek, którym samodzielnie wyrysujesz linie pomocnicze w odpowiednim miejscu. Sztukateria będzie dobrze wyglądać tylko w symetrycznym rozstawieniu, dlatego zadbaj o to, aby odstępy pomiędzy panelami były takie same.
- Przytnij sztukaterię na odpowiednie kawałki. W przypadku gdy listwy będą tworzyć kompozycje geometryczne wymagające cięcia elementów pod kątem, najwygodniej wykorzystać skrzynki uciosowe.
- Dokładnie oczyść powierzchnię ściany za pomocą lekko wilgotnej gąbki.
- Teraz można już przyklejać listwy – na wewnętrzną stronę każdej z nich nałóż klej montażowy, po czym przyłóż do ściany. Uciskaj, aż materiały trwale się połączą (dokładny czas wiązania powinien być określony przez producenta kleju).
- Pomaluj sztukaterię na wybrany kolor. Producenci sztukaterii ściennej polecają, aby barwić ją emaliami, których skład jest wolny od rozpuszczalników.
Sztukateria na ścianie – podsumowanie
Sztukateria na ścianie to ciekawy element wykończeniowy, a są nią listwy dekoracyjne, rozety i kasetony wykonane z różnych materiałów. To dość niedrogi i prosty sposób, aby nadać pomieszczeniu eleganckiego charakteru, zwłaszcza gdy zdecydujesz się na ozdobne listwy ścienne, obudowę drzwi czy kominka. Ich zastosowanie jest bardzo powszechne i wyjątkowo uniwersalne, zwłaszcza jeśli chodzi o listwy przypodłogowe.
Aby samodzielnie zrobić sztukaterię, która ozdobi ścianę nad wezgłowiem łóżka w sypialni czy część wypoczynkową w salonie, potrzebujesz kilku niezbędnych narzędzi, kleju montażowego i oczywiście wybranych listw. Kompozycję ze sztukaterii możesz później pomalować na kolor ściany. Jeśli chcesz poznać więcej podobnych materiałów zdobiących ściany, sprawdź panele gipsowe 3D w naszym sklepie!
